Higidura zirkularra

Higidura zirkularra ibilbide zirkularra irudikatzen duen puntu batek egiten duena da.

Higidura mota hau daukaten adibide asko ditugu: automobil baten gurpila, biraka dabiltzan DVDak edo baita arropa garbigailu baten danborra.

Hzirk02Aurreko ataletan aztertutako higidura guztiak zuzenak izanik, higikariak buruturiko distantziaren kalkulua egiteko arazo gehiegirik ez genuen izan. Higidura zirkularrean, ordea, higikariak ibilitako espazioa, biraketa ardatzetik aurkitzen deneko distantziaren araberakoa da. Hau da, jo dezagun birak ematen dituen gurpil bat. Gurpilak bira oso bat burutzen duenean, garbi dago pneumatikoaren azalean dagoen partikula batek eginiko ibilbidea eta ardatzetik gertu dagoen gurpileko torloju batek egiten duena oso desberdinak direla. Hori bai, biek deskribatuko dute angelu bera denbora tarte berdinean.

Hori dela eta, higidura zirkularretan translazioarekin zerikusia duten magnitudeak alde batera utzi eta errotazioarekin zerikusi zuena dutenak aztertuko ditugu. Magnitude hauei magnitude angeluarrak deritze.

Magnitude angeluarrak

HzirkBatezbesteko abiadura angeluarram): biraturiko angeluaren, ekuazioa46 , eta pasaturiko denboraren, ekuazioa47 , arteko zatidura da.

ekuazioa48

Sistema Internazionalean radian segundoko (rad/s) unitateetan adierazten da.

Aldiuneko abiadura angeluarra (ω): batezbesteko abiadura angeluarraren balioa da, pasaturiko denborak zerorantz jotzen duenean.

ekuazioa49

Batezbesteko azelerazioa angeluarram): abiadura angeluarraren aldakuntzaren eta pasaturiko denboraren arteko zatidura da.

ekuazioa50

Sistema Internazionalean radian segundo karratuko (rad/s2) unitateetan adierazten da.

Aldiuneko azelerazio angeluarra (α): batezbesteko azelerazio angeluarraren balioa da, pasaturiko denborak zerorantz jotzen duenean.

ekuazioa51

Higidura zuzena eta zirkularraren arteko erlazioa

Hzirk01Alboko irudian ikus daitekeenez, zirkunferentziaren arkuaren luzera, ∆s, eta horren angelua, ekuazioa46 (radianetan neurtua), erradioaren bidez erlazionatzen dira:

ekuazioa52

Adierazpen hau ∆t gaiaz zatituz, honako hau lortuko dugu:

ekuazioa53

ekuazioa54 egitean, limitean ondorengo adierazpena lortzen dugu:

ekuazioa55

Kurbadura erradioa denborarekiko konstantea izanik higidura zirkularraren kasurako:

ekuazioa56

Eta ondorioz:

ekuazioa57


 
Powered by Wordpress and MySQL. Theme by Shlomi Noach, openark.org