'DBHO 2ko Edukiak' Atala
-
Lenteak
Lentea bi dioptrioz osatutako sistema optiko zentratua da non bietako bat gutxienez esferikoa da eta bestea laua edo esferikoa izan daiteke. Lente mota asko daude eta era askotara klasifika daitezke. Orokorrean bi bereizketa nagusi aztertuko ditugu: LENTEAREN LODIERAREN arabera: LENTE FINAK edo MEHARRAK: lente bat fina izango da baldin eta bere lodiera oso txikia bada […]
-
Dioptrio laua
Dioptrio laua errefrakzio indize desberdina duten bi inguru banatzen dituen gainazal garden eta laua da. Dioptrio lauetan objektu baten irudia nola eratzen den aztertzeko kontsidera dezagun irudiko O puntua. n2 errefrakzio indizea duen inguruan kokatuta dago eta ondoren n1, lehenengoa baino errefrakzio indizea baxuagoa duen ingurua du. Inguru biak dioptrio lau baten bitartez banatuta daude. […]
-
Ispilu esferikoak
Ispilu esferikoek aplikazio ugari dituzte gaur egun; adibidez, kale izkinatan ipintzen diren ispiluak ikuspegi eremua handitzeko, auto eta motoen erretrobisoreak,… Orokorrean ispilu esferikoak bi motatakoak dira: AHURRAK: argi izpiak barnealdeko aurpegian islatzen direnean. GANBILAK: islapen gainazala kanpoaldeko aurpegia denean. (A) Ispilu Esferiko Baten Elementuak KURBADURA ZENTROA (C): ispiluak osatzen duen esferaren zentroa. IRUDI ZENTROA (O): […]
-
Ispilu lauak
Gainazal erabat leunduaren aurrean objektu bat ipintzen badugu, ispiluaren “barruan” irudi bat ikusten dugu, objektua ispilutik aurkitzen den distantzia berberera. Gure begietara heltzen den irudi bat nabaritzen dugu. Baina etor daiteke argia ispiluaren atzealdetik dagoen eskualde batetik?. Honen azalpena argiak jasaten duen islapenean dago, horrela, islatzen den irudia egotez ez dagoen posizio batean azaltzen da. […]
-
Optika Geometrikoa. Definizioa eta oinarrizko kontzeptuak
Argiaren izaera eta bere propietate nagusiak aztertu ondoren, jarraian islapen eta errefrakzio fenomenoetan oinarriturik, objektuen irudiak nola eratzen diren ikusiko dugu, irudien ezaugarriak aldatzeko erabili daitezkeen elementuen azterketa eginez. Interferentziak, difrakzioa edota polarizazioa bezalako argi fenomenoak era egokian interpretatu nahi baditugu, argiaren izaera ondulatorioa kontutan hartu behar dugu. Fenomeno hauen azterketa OPTIKA FISIKOAREN eginkizuna da. […]
-
Uhin geldikorrak
Azter dezagun jarrain zernolako interferentzia mota ematen den bi foku koherente lotzen dituen zuzeneko edozein puntutan. Uhin geldikorrak abiadura berean, norabide berean eta aurkako norantzan aurrera egiten duten bi uhin sinusoidal berdin interferitzen dutenean sortzen dira (ikus ondorengo appletak: I eta II). Gainezartzen diren uhinak bakarka aztertzean puntu guztiek anplitude berberarekin bibratzen dutela ikus daiteke. […]
-
Pultsazioak
Uhin koherenteen interferentzien kasu orokorra aztertu ondoren, jarraian interferentzi mota bereziak ikasiko ditugu, eguneroko hainbat fenomenoetan agertzen baitira. Hau gertatzen da adibidez pultsazioen kasuan. Nahiz eta gaur egun metodo elektronikoak erabili nagusiki, oraindik ere pultsazioen propietateetan oinarrituta doitzen dira musikako instrumentu asko. Azter dezagun, bada, propietate hau. Puntu batean interferitzen duten bi uhinen maiztasuna zertxobait […]
-
Uhinen interferentziak
Partikula batek aldi berean bi uhinen edo gehiagoren higiduraren eragina jasaten duenean uhin interferentzia dagoela esaten da. Azter dezagun jarraian fenomeno hau. Elkar interferitzen duten uhinak ezaugarri oso ezberdinetakoak izan daitezke eta, honen arabera, partikularen benetako bibrazioaren azterketa matematikoa oso konplikatua izan daiteke. Fenomeno honen azterketa erraztu arren anplitude berdineko bi uhin harmoniko koherenteen (fase […]
-
Uhinen gainezarmen printzipioa
Bidalketa honekin uhinen propietate multzo berri bati hasiera ematen diogu. Aurreko uhin fenomenoak uhinen izakera propioaren ondorioa baziren ere, oraingoak foku bat baina gehiagotik datozen uhinen gainezarmenaren ondoriozkoak izango dira. Propietate hauek behar den bezala aztertu nahi baditugu beharrezkoa da, lehenik, Uhinen Gainezarmen Printzipioa enuntziatzea. Orain arte suposatu dugu foku igorle bakarra zegoela eta inguruneko […]
-
Polarizazioa
Islapen eta errefrakzio fenomenoekin gertatzen zen bezala, propietate honek bereziki du garrantzia argiaren kasuan. Halere, jarraian porpietatearenn azalpen orokorra egingo dugu, argairen kasua bostgarren gaian ikasi ahal izango dugularik. Soka teinkatu bat gora eta behera astintzen badugu plano bertikalean bibratzen duen zeharkako uhin bat sortzen dugu. Eskuinetik ezkerrera bibratu erazten badugu, uhin berriak plano horizontal […]