'energia' Tag
-
Energia mekanikoaren kontserbazio printzipioa
2 maiatza, 2007Ikusi dugunez, gorputz baten gainean lan mekanikoa burutzean, gorputzak nolabaiteko energia bereganatzen du: energia zinetikoa, energia potentzial grabitatorioa… Hain zuzen energia mota hauen baturari energia mekanikoa deritzo. Gorputz baten energia mekanikoa gorputz horren energia zinetikoaren eta energia potentzialaren batura da. Em=Ez+Ep Irudiko gorputza A puntuan geldi dagoenean, gorputzaren energia mekanikoa energia potentzial grabitatorioaren berdina da, […]
-
Energia potentzial grabitatorioa
26 apirila, 2007Energia potentzial grabitatorioaren azalpen kualitatiboa Aurreko atalean aztertu dugun adibidearen antzeko batean oinarrituz, m masako gorputz bat mahai baten gainean ipintzen dugunean, hau erreposoan dagoela ikus genezake. Hau da, ez du lanik egiteko berezko ahalmenik. Gorputzaren gainean indar bat aplikatzean bertikalki gorantz eta justu-justu bere pisuaren balioaren berberarekin (horrela, abiadura konstantez igotzea lortuko dugu), hau […]
-
Energia zinetikoa
26 apirila, 2007Energia zinetikoaren definizio kualitatiboa indar konstante bat ezartzen diogunean marruskadurarik ez duen gainazal horizontal baten gainean geldi dagoen eta m masa duen gorputz bati, desplazamenduaren norabide eta noranzko berean, lan bat egiten dugu: Indar konstante horrek azelerazio konstante bat sortzen du gorputzean HZUA hartzen duelako eta ibilbidearen amaieran gorputzak abiadura jakin bat izango duelako […]
-
Lana eta energiaren arteko erlazioa
23 apirila, 2007Eskuineko irudiak horizontalean jarrita dagoen iltze baten gainean mailu batek horizontalean egiten duen indarra adierazten du, kontuan izanda mailua egurrezko kirten baten gainean dagoela. Mailuak iltzea jotzen duenean, galgatu egiten du bere higidura eta iltzea egurrean sartzen da. Ikusi zein diren parte hartzen duten indar eta desplazamenduak. Hortik aurrera, indar bakoitzak egfiten duen lana kalkulatuko […]
-
Lan mekanikoa
19 apirila, 2007Lanaren kontzeptu fisikoa eta guk normalean, gure hizkeran, erabiltzen duguna ez datoz bat. Pertsona batek eskuan gauza bat badu baina higitzen ez badago, lana egiten duen galdetuz gero, ziur aski baietz erantzungo digu. Baina fisikaren ikuspegitik, berriz, ez du lanik egiten; esfortzu bat egiten du. Lan hitza darabilgunean, gehienetan neke edo esfortzuren bat adierazi nahi […]
-
Energiaren kontzeptua. Energia motak
18 apirila, 2007Energia hitza oso erabilia da eguneroko hizkuntza arruntean."Elikagai energetikoak", "energiaren krisia", "energia alternatiboak"…aipatzen ditugu sarri. Guztiok dugu hitz honen esangurari buruzko nolabaiteko ideia, eta badakigu energia behar dugula edozein lan edo betebehar burutzeko. Baina, zer da benetan energia? Egia esan, definizio bat ematea eskatzen zaigunean, segituan ohartzen gara ez dela erraza izaten. Izan ere, energia […]
-
Uhin higiduraren energia eta intentsitatea
20 urria, 2006Gai honen hasieran garbi geratu zen bezala, uhin batean energia da garraiatzen dena; uhin harmonikoan kasuan energia hau higiddura harmoniko sinpleari zor zaiona da. Hauxe da jarraian aztertuko duguna. Bide batez, energia hau espazioan zehar nola zabaltzen den ikasiko dugu Kontsidera dezagun ingurune elastiko batean hedatzen den uhin harmoniko bat. Ingurunearen bibrazioek partikulak harrapatzen dituzte […]
-
Oszilazio indargetuak
2 urria, 2006Orain arte sistema fisiko idealen hhs aztertu dugu, hau da, suposatu dugu osziladorearen gainean ez dela inongo marruskadura indarrik agertzen eta oszilazioa etengabeki anplitude berberarekin ematen dela. Baina denok dakigu errealitatean gauzak ez direla horrela gertatzen. Egia esan, HHS-rekin higitzen den sistema fisiko erreal batek (zabuan dabilen pertsona batek edota gitarra baten soka batek) marruskadura […]
-
Osziladore harmonikoaren energia
29 iraila, 2006HHSaren azterketa mekanikoarekin bukatzeko azterketa energetikoa egingo dugu. Orain arte egindako azalpenen arabera erraz uler daiteke osziladore harmonikoaren energia mekanikoa, alde batetik, zinetikoa dela (mugimenduan aurkitzen den partikula bat delako) eta bestetik potentziala (bere gainean agertzen den indarra zentrala delako: hau da, kontserbakorra delako). Beraz, kanpoko eraginetatik aske dagoen HHS batean energia kontserbatu egiten dela […]